Op onderstaande pagina Rome 1898 wat gebeurde er in de hoofdstad meer berichten.
10 januari
Op deze dag voltooit men de bouw van het Theater Adriano in de wijk Prati. De architect Luigi Rolland was de bouwmeester. Het theater ligt aan het hedendaagse Piazza Cavour en is nu een bioscoop.
25 mei
Het bedrijf Società Anglo-Romana per l’Illuminazione di Roma col Gaz ed altri sistemi verwerft de concessie voor de elektrische verlichting van de stad.
29 juni
Eerste minister Rudinì treedt definitief af en de regering van Luigi Pelloux (1839-1924) treedt aan.
20 augustus
Op deze dag werd de kerk van San Gioacchino in de wijk Prati ingewijd. De architect Raffaele Inganni (1836-1908) maakte het ontwerp. In de kerk bevindt zich een kapel gewijd aan Willibrord.
22 november
De opera Iris van Pietro Mascagni (1863-1945) krijgt zijn wereldpremière in het theater Costanzi, tegenwoordig het Teatro dell’Opera.
18 december
Wet tot goedkeuring van het nieuwe plan voor de inrichting van het monumentale gebied van Rome.
Aantekeningen bij Rome 1898 wat gebeurde er in de hoofdstad
Over de kerk San Gioacchino bestaat deze wikipediapagina in het Nederlands. Zie vooral ook: Alberto Tagliaferri, Guide rionali di Roma. Rione XXII Prati. Roma: Fratelli Palombi Editori, 1994, met name pp. 30-41.
De fontein op Piazza della Repubblica was tot het jaar 1900 uitgevoerd met vier beelden van leeuwen. Ze werden vervangen door de vier Naiadenbeelden van de beeldhouwer Mario Rutelli (1859-1941). Dat leidde in de stad tot opschudding. Veel onrust veroorzaakten ook de stakingen en de protesten van de Romeinse arbeiders. De geboorte van de prinses Iolanda werd aanleiding tot feestelijkheden. En ten slotte, in juli opent de brandweerkazerne in via Genova, een zijstraat van de via Nazionale. In Rome 1901 wat gebeurde er in de hoofdstad zijn op dit moment elf dagen beschikbaar.
17 januari
De opera Le Maschere van Pietro Mascagni (1863-1945) gaat in première in het Theater Constanzi.
10 februari
Een oploopje van ongeduldige Romeinen haalt de omheining rond de fontein op Piazza dell’Esedra. Tegenwoordig Piazza della Repubblica.
Voor het Vatikaan waren de beelden van de vier naakte waternimfen uit de Griekse mythologie obsceen. Men verzette zich tegen de openstelling aan het publiek. Maar tevergeefs. De Naiaden sieren tot op heden de fontein.
Uit de volkstelling blijkt dat Rome 416.028 inwoners heeft.
15 februari
Eerste minister Pelloux treedt af. Giuseppe Zanardelli (1826-1903) vormt een nieuwe regering.
19 maart
Het is de dag van Sint-Jozef en de Romeinen herdenken bij die gelegenheid ook Giuseppe Verdi. Giuseppe is Jozef in het Nederlands.
24 april
Men voelt in de stad een lichte aardbeving.
25 mei
De ingenieur Angelo Vescovali (1826-1895) ontwierp de Cavourbrug, die men op deze dag openstelt.
18 juni
Prinses Iolanda Margherita di Savoia (1901-1977) wordt geboren. Feestelijke optochten trekken door de Via del Corso. ‘s Avonds is er fakkelschouw.
23 – 24 juni
Tijdens het zangfeest Concorso di san Giovanni (de Sint-Jansbasiliek) wint het lied ‘Nina si voi dormite’. De tekst is Romolo Leonardi en de muziek van A. Marino.
16 november
Het eerste nummer van het dagblad Giornale d’Italia verschijnt in de avondeditie. De krant richtte zich vooral op de Romeinse burgerij. De krant verscheen tot 2006.
6 december
De wet voor de onteigening van Villa Borghese wordt aangenomen.
9 december
Op deze maandag vindt in het Theater Costanzi de première van de tragedie Francesca da Rimini van Gabriele d’Annunzio plaats. In de hoofdrol Eleonora Duse (1858-1924). D’Annunzio had het stuk speciaal voor haar geschreven.
Deze foto van de Naiadenfontein werd waarschijnlijk in de jaren Twintig gemaakt. De achterkant van deze ansichtkaart draagt een poststempel van 1934. Op de achtergrond ziet men nog het station dat in 1940 zou worden vervangen door het huidige gebouw.
Voor de fontein die eerst op deze plaats stond zie hier.
Aantekeningen bij Rome 1901 wat gebeurde er in de hoofdstad
De ingenieur Angelo Vescovali ontwierp behalve de Cavourbrug nog vier bruggen voor de stad: Garibaldi, Umberto I, Palatino en Regina Margherita.
Een mooi boek over het Romeinse lied schreef Elena Bonelli, La canzone romana. Roma: Newton & Compton Editori, 2021. Zie voor het winnende lied pp. 52-58. Eerder verscheen Giuseppe Micheli, Storia della canzone romana. Roma: Newton & Compton Editori, 1989. Een herdruk van dit belangrijke boek verscheen in 2005. Met een voorwoord van Gianni Borgna.
Voor meer over fonteinen zie hier. En hier voor een eerste lijst.
Over de Romeinse fonteinen zie Willy Pocino, Le fontane di Roma, Roma: Newton & Compton Editori, 2004². In dit boek beschrijft Pocino ongeveer 1500 fonteinen in de stad.
Voor een overzicht van de volkstellingen vanaf 1871 zie hier.
In het voorjaar neemt de druk op de regering om deel te nemen aan de oorlog sterk toe. In mei viel ten slotte het besluit. Men verklaarde de oorlog aan Oostenrijk. Het ging om een beslissing met verstrekkende gevolgen voor de bevolking. De stad kreeg in februari te maken met de zoveelste overstroming. De stand van het water was slechts 9 centimeter lager dan de overstroming van 1900. Hoe hoog het water stond, kan men zien op de foto’s met het water voor het Pantheon. In onderstaande tekst Rome 1915 wat gebeurde er in de hoofdstad meer notities.
11 januari
Het Ufficio Annona wordt geopend.
15 februari
Het hoge water in de Tiber veroorzaakt overstromingen. Het water bereikte de stand van 16,08 meter.
25 februari
Het nieuwe Theater Quirino wordt geopend met de opvoering van het stuk L’Amico Fritz, van Pietro Mascagni. Het theater werd ontworpen door de architect Marcello Piacentini.
3 maart
De geboortedag van Elia Marcelli (1915-1998). Marcelli wordt in zijn latere leven dichter en regisseur. Hij publiceert in 1988 zijn episch dichtwerk Li romani in Russia, geschreven in octaven, waarin hij het verhaal vertelt van de desastreuze Italiaanse veldtocht in Rusland.
11 april
Benito Mussolini houdt op het plein bij de Trevifontein een toespraak. Hij roept op tot deelname aan de oorlog. Na afloop wordt hij door agenten in burger gearresteerd. Onderstaande foto is van Adolfo Porry Pastorel (1888-1960).
12 mei
Gabriele D’Anunzio houdt een redevoering vanaf het terras van hotel Regina. Zijn woorden zijn het begin van de ‘radiose giornate’. Er volgen manifestaties ten gunste van de deelname van Italië aan de oorlog.
14 mei
In het Theater Costanzi vindt een bijeenkomst plaats ter bevordering van de Italiaanse deelname aan de oorlog. De schrijver Gabriele d’Annunzio beschuldigt in zijn rede Giolitti van hoogverraad. De afbeelding toont de omslag van de zondagbijlage van het dagblad Corriere della Sera.
17 mei
Burgemeester Colonna ontvangt in het Campidoglio de pleiters voor de deelname aan de oorlog. Hij geeft opdracht de klokken van de torens te luiden.
21 mei
Een nieuwe grote manifestatie vindt plaats in het Campidoglio.
23 mei
Italië verklaart de oorlog aan Oostenrijk.
24 mei
Italië gaat deelnemen aan de oorlog. Generaal Luigi Cadorna organiseert de Eerste slag bij Isonzo-linie, die duurt van 23 juni tot 7 juli 1915.
7 juni
De eerste minister Antonio Salandra ontvangt het ereburgerschap van de hoofdstad.
10 juli
De Galleria Nazionale d’Arte Moderna wordt opgenomen in het complex van de gebouwen van de Belle Arti in Valle Giulia.
2 november
Tijdens de eerste herdenking van de gevallenen in de wereldoorlog, wordt het Vittoriano overdekt met een zee van bloemen van de Romeinse vrouwen. In de volksmond heet het monument voortaan Altaar des Vaderlands.
Aantekeningen bij Rome 1915 wat gebeurde er in de hoofdstad
De kans dat een hedendaagse bezoeker van de Heilige Stad door een overstroming zou worden verrast lijkt uiterst gering. De bouw van de muren langs de Tiber werd voltooid in 1926. Aan de plaag der overstromingen die men vanaf de dertiende eeuw had ondergaan maar ook opgetekend, kwam dat jaar een einde.
Voor Pietro Mascagni zie hier een pagina wikipedia (nl).
Over de veldslagen bij de Isonzo-linie bestaat een uitgebreide literatuur.
