Maria-Luisa Spaziani Italiaanse dichteres

De Italiaanse dichteres Maria-Luisa Spaziani kwam op 7 december 1922 in Turijn ter wereld. Zij overleed in Rome op 30 juni 2014. Ze bracht een twintigtal dichtbundels op haar naam en beoefende met succes het beroep van vertaalster uit het Frans en het Engels. Van Marguerite Yourcenar vertaalde zij vier boeken.

Bloemlezing van haar gedichten

Maria-Luisa Spaziani Italiaanse dichteres
Spaziani in 2000

In de laatste jaren van de vorige eeuw maakte Spaziani uit haar werk een omvangrijke selectie voor de bloemlezing Poesie 1954-1996, die zij in 2000 bij Mondadori uitbracht. Silvio Ramat interviewde haar over het boek voor het tijdschrift Poesia. Hij vroeg haar of deze selectie uit tweeënveertig jaar dichten ook een soort autobiografie is.  Haar antwoord was bevestigend. Hieronder uit het interview een citaat waarin zij nader op dit punt ingaat.

Leven en poëzie

Zeker, poëzie weerspiegelt het leven, is gemaakt van dagelijkse voorvallen. Natuurlijk is poëzie ook een betrouwbare spiegel van de gevoelens die als inspiratiebron dienen voor de verschillende verhalen, de brilliante of bittere episoden van het leven. Men vindt in dit boek bovendien de veranderende achtergrond: mijn jongere jaren in Parijs (mijn zeer geliefde tweede vaderland, dat trouwens in al mijn boeken aanwezig is); Milaan in de jaren vijftig en zestig, de prachtige periode van het College Treviglio waar ik les heb gegeven aan de lyceum afdeling. Dan de ontdekking van Rome in de jaren zestig. En natuurlijk mijn ervaringen in Sicilië, want ik heb immers negentien jaar lesgegeven aan de Universiteit van Messina, de stad met het mediterrane licht en van de diep doorleefde fabels. En tot slot het Rome van nu:  Via del Babuino waar ik al vierenveertig jaar woon.

De bundel Poesie 1954-1996 werd in 2011 herdrukt in de serie “Oscar” van de uitgeverij Mondadori en omvat 320 pagina’s. De verzamelde gedichten werden uitgegeven in 2012 onder de titel Tutte le poesie (Alle gedichten). Het verscheen in de beroemde reeks I Meridiani van Mondadori en omvat 1864 pagina’s dundruk .

Nederlandse vertalingen

Catherina Ypes nam Spaziani’s gedicht Het dorp van mijn moeder op in haar bloemlezing Olijven en zilveren populieren uit 1960. Zie hier voor de bloemlezing.

Aantekeningenbij Maria-Luisa Spaziani Italiaanse dichteres

  • Voor het interview zie het tijdschrift Poesia. Mensile internazionale di cultura poetica, Milaan, 13 (2000) 142, p. 17.  De foto komt uit hetzelfde nummer.
  • Zie de Wikipedia pagina in het Italiaans. Een Nederlandse bestaat (nog) niet.
  • Bekijk ook de pagina met de Italiaanse schrijfsters en schrijvers op di blog.

 

Dorp van mijn moeder. Een gedicht van Maria Luisa Spaziani

Maria Luisa Spaziani werd op 7 december 1922 geboren in Turijn. Zij overleed in 2014. Het lijkt mij aardig om haar geboortedag te gedenken met een van haar bekendste gedichten. De onderstaande versie van Het dorp van mijn moeder werd gemaakt door  Catherina Ypes, die het gedicht in 1960 publiceerde in haar tweetalige bloemlezing Italiaanse poëzie uit de eerste helft van de twintigste eeuw.

Het dorp van mijn moeder

Naakte bomen in een naakt seizoen
tegen de hemel van het dorp van mijn moeder,
waar het water kolkt in de vaarten
tussen het verdroogde gras
en de handen van de kronkelende wingerd zich
wanhopig heffen in de nevel.
Gotisch en licht bloeit de herfsttijloos
– bloem van de oudste elegie –
langs mijn Sirmana,
trage winterhemel, voortgesleept
naar geen enkele monding.
Soms vliegen een paar vogels
langs de hemel van het dorp van mijn moeder.
Bijwijlen houden zij stil
tussen de staken van de wijngaarden,
of ‘s avonds, in wijde kringen boven de eindeloze
horizon van heuvels,
in de stilte van de vrieskou die ook de maan
doet verstenen,
snijden zij in de lucht
hun dronken kreet.

Het gaat in het gedicht om het niet genoemde dorp Mongardino. Het ligt in de heuvelachtige provincie Asti, die deel uitmaakt van de regio Piëmont op ongeveer 65 kilometer zuid-oostelijk van Turijn.

Spaziani publiceerde haar gedicht ‘Het dorp van mijn moeder’ in 1954 in de bundel Le acque del sabato. Hieronder het omslag.

Het dorp van mijn moeder

Terzijde. Een aardige coïncidentie is dat Marga Minco in jaren vijftig van de vorige eeuw een boeiend kort verhaal publiceerde met dezelfde titel. Tussen beide kunstwerken bestaat geen enkele inhoudelijke overeenkomst. De context en de motieven zijn geheel verschillend.

Aantekeningen bij het gedicht van Maria Luisa Spaziani

  • Voor een korte informatieve pagina over haar zie hier op dit weblog.
  • Voor de bloemlezing van Catherina Ypes zie hier.
  • Andere Nederlandse vertalingen van haar poëzie zijn mij niet bekend.
  • De enige toelichting betreft het woord Sirmana in vers 9. Het zou gaan om een klein riviertje in de omgeving van het geboortedorp van haar moeder.